Çağımızın Hastalığı Anksiyete Bozukluğu ile Başa Çıkmak İmkansız Değil
Kaygı, normal hayatın doğal bir parçası olmakla birlikte iş, aile ve finansal konularda iyi kararlar vermemize yardımcı olma potansiyeline sahiptir.
Çoğu zaman hedefimize daha emin adımlarla ilerlememizi sağlayan endişelerimizin kontrol edemediğimiz bir boyuta ulaşması ise hayatımızın işleyişini olumsuz etkileyen en önemli faktörlerden biridir ve bir anksiyete bozukluğundan mustarip olduğumuzun önemli bir göstergesi olabilir.
Gerçekleşme olasılığı çok düşük olan bir tehdide yanıt olarak ortaya çıkan aşırı stres veya korku hissi olarak tanımlayabileceğimiz anksiyete bozukluğu, evhamımızın yardımdan ziyade yaşam kalitemizi doğrudan etkileyen büyük bir engele dönüşmesine yol açar.
Yazımızda sizler için anksiyete bozukluğu hakkında en çok merak edilen sorulara dair verilen cevapları derlemeye çalıştık.
Keyifli okumalar.
Genel Hatlarıyla Anksiyete Bozukluğu
Anksiyete bozukluğu nedir?
Ölçülü olduğunda kaygı, bizleri harekete geçmeye teşvik eden, olaylar karşısında dikkatli ve odaklanmış kalmamıza veya sorunları çözmeniz için motive olmamıza katkı sağlayan, her bireyde gözlemlenebilen normal bir tepkidir. Ancak gerçekleşme riski düşük olan durumlara dair kafamızda çok abarttığımız için hissettiğimiz endişe ve korkularımız, en az 6 aydır ve haftanın çoğu gününde sürekli ve yoğun biçimde ilişkilerimizi, iş verimliliğimizi ve günlük yaşamınızı engelliyorsa, anksiyetemiz tıbbi bir bozukluk haline gelmiş olabilir.
Anksiyete bozuklukları ne sıklıkta görülür?
Kadınlarda erkeklere nazaran iki katı oranında daha fazla görülen anksiyete bozukluklarına genellikle orta yaş dönemindeki kişilerde sık rastlanır. Genetik etkilerin yanı sıra aşırı müdahale edilerek veya aşırıcı korumacı bir aile ortamında büyütülmüş çocuklarda veya olaylara ve çevresine yaklaşırken ağırlıklı olarak negatif olma eğilimi gösteren kişilerde anksiyete bozuklukların görülme olasılığı daha yüksektir.
Anksiyete bozukluklarının nedenleri nelerdir?
Güncel anksiyete araştırmaları, beynin kaygı ile ilgili kısımlarını dikkatle incelemeye devam etse de ortaya çıkan sonuçlar, anksiyete bozukluklarının genetik ve çevresel faktörlerin yanı sıra beyin kimyasını içeren muhtemelen bir faktör kombinasyonundan kaynaklandığını işaret eder nitelikte.
-
İş hayatında karşılaşılan zorluklar,
-
İlişki veya aile sorunları benzeri çevresel stres faktörleri,
-
Genetik,
-
Farklı bir hastalığın tedavisinde kullanılan olası ilaç etkileri,
-
Geçirilen ciddi bir ameliyatın yol açtığı stres veya sonrasında devam eden uzun iyileşme süreci gibi durumlar genel hatlarıyla anksiyete bozukluklarının olası nedenleri arasında yer alabilir.
Anksiyete bozuklukları ne kadar yaygındır?
Anksiyete bozuklukları, en yaygın akıl sağlığı sorunları arasındadır ve yüksek oranda tedavi edilebilir.
Anksiyete bozukluğu türleri nelerdir?
Yaygın kaygı bozuklukları türleri arasında, spesifik fobiler, panik bozukluğu, agorafobi, travma sonrası stres bozukluğu, obsesif kompulsif bozukluk, sosyal anksiyete bozukluğu, seçici mutizm ve ayrılık anksiyetesi bozukluğu yer alır.
Anksiyete bozukluğu belirtileri nelerdir? Anksiyete hangi rahatsızlıklara sebep olur?
Anksiyete kişiden kişiye tamamen farklı fizyolojik ve psikolojik tepkilere neden olabileceği gibi genel kaygı belirtileri arasında artan kalp atış hızı, mide bulantısı, nefes darlığı, kan basıncı artışı, huzursuzluk, odaklanma güçlüğü, uykuya dalmada zorluk, ağız kuruluğu, baş dönmesi, mide krampları, kabuslar ve titreme veya sıcak basması yer alır. Hastada gözlemlenen söz konusu belirtiler zamanla değişebilir.
Yaşlılara göre daha genç yaş gurubundaki kişilerin anksiyete belirtilerinden daha fazla etkilendiği gözlemlenmektedir.
Yaşanan aşırı kaygı fiziksel semptomlar dışında kişinin depresyona girmesine de neden olabilir.
Dikkatle incelenmediği takdirde anksiyete bozuklukları nedeniyle yaşanan fiziksel semptomlar, sıklıkla farklı tıbbi hastalıklarla karıştırılırlar. Bu nedenle kaygının kendini gösterebileceği tüm yolları bilmek ve stresli bir duruma karşı verdiğimiz tepkileri dikkatle gözlemlemek, ne zaman yardım almamız gerektiğini anlamamız açısından önemlidir.
Anksiyete nasıl tedavi edilir? Anksiyete tedavileri nelerdir?
Anksiyete tedavileri, psikoterapi ve ilaç tedavisi olmak üzere iki temel kategoriye ayrılır.
Terapist veya psikologlar, anksiyete ortaya çıktığında kullanılacak araçları ve kaygıyla başa çıkma stratejilerini belirleyerek yol alır ve kişide evham oluşturan düşünce kalıplarını yıkmayı hedefler.
Beyin kimyasını dengelemek, kaygıyı engellemek ve ortaya çıkan şiddetli semptomları önlemek adına anksiyeteyi tedavi etmek için kullanılan ilaçlar arasında ise antidepresanlar ve yatıştırıcılar yer almaktadır.
Tedavi aşamasında kişinin ihtiyaçlarına uygun olarak davranışsal terapi ve ilaç tedavisinin bir kombinasyonu da kullanılabilir.
Yaşam tarzı değişikliklerinin ortaya çıkan semptomların üstesinden gelmek için yeterli olduğu durumlarda, tıbbi tedavi gerekli değildir.
Orta ve ağır vakalar söz konusu olduğunda, tedavi yoluyla kişinin daha yönetilebilir bir günlük yaşam sürmesine yardımcı olunabilir.
Anksiyete ile başa çıkılmasını kolaylaştıran yaşam tarzı değişiklikleri nelerdir?
Kaygılarıyla baş etmek için tedaviye ihtiyacı olmayanların veya tedavi sürecini destekleyecek doğal çareler arayanların, dengeli beslenmek, aşırı alkol ve kafein tüketiminden kaçınmak, düzenli uyku, egzersiz yapmak gibi bazı yaşam tarzı değişikliklerini hayata geçirerek vücutlarına özen göstermeleri ve sağlıklı aktivitelere katılmaları hem stresle baş etmelerine hem de anksiyete bozuklukları riskini azaltmalarına yardımcı olabilir.
Anksiyete ile mücadelede kendi kendine tedavi mümkün müdür?
Bazı durumlarda, kişi anksiyete bozukluğunu evde klinik gözetim olmaksızın atlatabilir.
Hafif ve kısa süreli anksiyete bozukluklarında, kişinin potansiyel tetikleyicileri sınırlamak adına stres yönetimi yapması, gevşeme tekniklerinden yararlanması, olumsuz düşünceleri olumlu olanlarla değiştirmek için alıştırmalar yapması, egzersiz yapması ve aile üyelerinin veya yakın arkadaşlarının desteğini alması kaygıyla başa çıkılmasına yardımcı olabilir.
Anksiyete bozukluğundan korunmak için neler yapılabilir?
Karşılaşılan her yeni durum ve güçlüğün mutlaka tehlikeli sonuçlar doğuracağını düşünmemek, geçmişte yaşanan tatsız deneyimlerin tekrar edeceği noktasında endişelenmekten kaçınmak, sadece duygularımız yerine mantığımızla hareket etmeye odaklanmak, kendimizi, çevremizi ve karşılaştığımız olayları pozitif bakış açısıyla değerlendirme eğilimde olmak, kendimiz de dahil olmak üzere kimsenin mükemmel olamayacağını kabullenmek, anksiyete bozukluğundan korunmamız adına benimseyebileceğimiz yaklaşımlar arasında yer alır.